Spis treści
Co to jest charczenie u psa i jakie są jego przyczyny?
Charczenie u psa podczas oddychania, przypominające chrapanie lub bulgotanie, jest sygnałem alarmowym, wskazującym na potencjalne problemy zdrowotne. Przyczyn tego objawu może być wiele, od stosunkowo niegroźnych infekcji górnych dróg oddechowych, po poważniejsze stany. Do potencjalnych przyczyn charczenia u psa zaliczamy:
- alergie, które mogą wywoływać problemy z oddychaniem i charakterystyczne charczenie,
- obecność ciała obcego w drogach oddechowych, powodującego niedrożność,
- anomalie anatomiczne, takie jak zwężone nozdrza czy przerośnięte podniebienie miękkie, zaburzające prawidłową wentylację.
Szczególnie podatne na tego typu dolegliwości są psy ras brachycefalicznych, na przykład buldogi francuskie. Ich specyficzna budowa czaszki, charakteryzująca się krótką kufą, sprawia, że są one bardziej narażone na problemy z oddychaniem, a w konsekwencji – na występowanie charczeni. Zatem, jeśli zauważysz charczenie u swojego psa, nie ignoruj tego objawu, ponieważ może on sygnalizować poważniejsze problemy wymagające interwencji weterynaryjnej.
Co oznaczają objawy kataru i charczenia u psa?
Katar i charczenie u psa to alarmujące sygnały, których pod żadnym pozorem nie należy ignorować. Mogą one bowiem świadczyć o różnorodnych problemach zdrowotnych, od lekkich infekcji po poważne schorzenia. Sama wydzielina z nosa może przyjmować różne formy – od wodnistej, przez śluzową, aż po ropną, co dodatkowo zawęża grono potencjalnych przyczyn. Nierzadko charczeniu towarzyszą inne, równie niepokojące objawy, takie jak kaszel, kichanie, a nawet problemy z oddychaniem, które w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do odruchów wymiotnych. Dodatkowym sygnałem ostrzegawczym są rzężące dźwięki słyszalne podczas oddychania. Lekceważenie tych symptomów niesie ze sobą poważne ryzyko pogorszenia stanu zdrowia psa. Dlatego tak istotna jest baczna obserwacja Twojego czworonożnego przyjaciela i szybka reakcja na wszelkie niepokojące zmiany w jego zachowaniu czy wyglądzie. Jeśli zauważysz u swojego psa opisane objawy, a one nie ustępują lub wręcz się nasilają, nie zwlekaj z wizytą u lekarza weterynarii. Pamiętaj, szybka interwencja może okazać się kluczowa dla zdrowia, a nawet życia Twojego pupila.
Jakie są przyczyny kataru u psa?
Katar u psa to niestety częsta dolegliwość, której przyczyny bywają rozmaite – od zakaźnych po niezwiązane z infekcjami. Co więc najczęściej wywołuje ten problem?
- Infekcje: winowajcami często są wirusy, bakterie i grzyby. Przykładowo, kaszel kennelowy i nosówka to infekcje wirusowe, a Bordetella bronchiseptica jest typowym przykładem infekcji bakteryjnej. Infekcje grzybicze także mogą prowadzić do kataru,
- Alergie: katar może być wynikiem reakcji alergicznej psa na alergeny środowiskowe. Pyłki roślin, kurz, roztocza, a nawet pleśnie mogą wywołać reakcję, prowadząc do obrzęku błony śluzowej nosa i zwiększonej produkcji wydzieliny,
- Podrażnienia: wdychanie różnego rodzaju substancji drażniących, takich jak dym papierosowy czy silne środki chemiczne, może podrażnić delikatną błonę śluzową nosa psa,
- Ciała obce: nierzadko zdarza się, że w nosie psa utknie ciało obce – źdźbło trawy, nasionko lub inny drobiazg, stając się przyczyną kataru,
- Problemy stomatologiczne: choroby zębów mogą prowadzić do poważnych komplikacji, w tym przetok ustno-nosowych, czyli połączeń między jamą ustną a nosem. Zaawansowane schorzenia stomatologiczne są częstą przyczyną kataru,
- Guzy nowotworowe: niestety, nowotwory w obrębie jamy nosowej również mogą objawiać się katarem,
- Wady anatomiczne: czasami pies rodzi się z wadami anatomicznymi predysponującymi do występowania kataru. Przykładami są zwężenie nozdrzy, polipy nosa czy rozszczep podniebienia.
Jakie objawy towarzyszą katarowi u psa?

Stopień nasilenia objawów kataru u psa bywa różny i zależy od konkretnej przyczyny. Zazwyczaj obserwuje się szereg symptomów, a wśród nich warto zwrócić uwagę na:
- kichanie: to nagły, gwałtowny odruch, którego celem jest usunięcie z nosa drażniących substancji, takich jak alergeny,
- kaszel: może przybierać różne formy – od suchego, określanego czasem jako „szczekający”, po mokry, z odkrztuszaniem wydzieliny,
- wydzielina z nosa: jej wygląd, a konkretnie kolor i konsystencja, stanowi cenną wskazówkę odnośnie przyczyny kataru. Wodnista wydzielina zwykle pojawia się w przypadku alergii. Z kolei śluzowa często towarzyszy infekcjom wirusowym, a ropna wskazuje na infekcję bakteryjną,
- trudności w oddychaniu: pupil może mieć problem z zaczerpnięciem powietrza i oddychać przez otwarty pysk, co powinno wzbudzić niepokój,
- charczenie i rzężenie: te dźwięki, dobiegające z dróg oddechowych, mogą sygnalizować ich zwężenie lub obecność zalegającej wydzieliny,
- łzawienie oczu: nierzadko towarzyszy stanom zapalnym w obrębie głowy,
- brak apetytu i apatia: to niespecyficzne objawy, świadczące o ogólnym pogorszeniu samopoczucia czworonoga,
- gorączka: zazwyczaj jest sygnałem rozwijającej się infekcji,
- duszność i sinica (niebieskie dziąsła): to niezwykle groźne symptomy, świadczące o niedotlenieniu organizmu. Wymagają one natychmiastowej interwencji lekarza weterynarii,
- odruchy wymiotne i kichanie wsteczne: pies instynktownie próbuje w ten sposób usunąć zalegającą wydzielinę.
Jak katar wpływa na drogi oddechowe psa?
Katar u psa wiąże się ze zwiększoną produkcją śluzu w drogach oddechowych, co utrudnia normalne oddychanie. Towarzyszący mu stan zapalny prowadzi do obrzęku błon śluzowych nosa i gardła, zwężając tym samym drogi oddechowe. To zwężenie sprawia, że psu oddycha się ciężej, szczególnie rasom brachycefalicznym, charakteryzującym się krótkimi pyskami. Przewlekły katar to poważny problem, który może skutkować poważnymi infekcjami, takimi jak zapalenie płuc, które znacząco pogarsza stan zdrowia zwierzęcia. Dlatego kataru u psa absolutnie nie wolno ignorować.
Jakie infekcje mogą powodować katar i charczenie u psa?
Co może być przyczyną kataru i charczenia u Twojego psa? Te objawy często sygnalizują infekcję, zarówno wirusową, jak i bakteryjną. Niektóre z nich, jak choćby kaszel kennelowy, są wysoce zaraźliwe. Spójrzmy na najczęstsze powody występowania tych symptomów:
- kaszel kennelowy: to niezwykle zaraźliwe zapalenie tchawicy i oskrzeli, wywoływane przez różnorodne bakterie (często Bordetella bronchiseptica) i wirusy (takie jak wirus parainfluenzy psów, czy adenowirus psów typu 2). Rozpoznasz go po charakterystycznym, napadowym i suchym kaszlu, przypominającym szczekanie foki. Oprócz tego, zwykle pojawia się również katar i podwyższona temperatura,
- nosówka: to poważna, wielonarządowa choroba wirusowa, która atakuje układ oddechowy, pokarmowy oraz nerwowy. Poza katarem i charczeniem, pies może mieć gorączkę, stracić zainteresowanie jedzeniem, wymiotować i cierpieć na biegunkę. W późniejszych fazach choroby pojawiają się objawy neurologiczne,
- grypa psów: jest to wirusowa infekcja układu oddechowego, która manifestuje się poprzez kaszel, katar, gorączkę oraz osłabienie,
- infekcje bakteryjne: rozmaite bakterie mogą prowadzić do zapalenia górnych dróg oddechowych, czego efektem jest katar (często o charakterze ropnym), kaszel i charczenie,
- grzybica nosa: zakażenie grzybicze w obrębie jamy nosowej może skutkować przewlekłym katarem i kichaniem. Zdarza się, że dochodzi nawet do krwawień z nosa.
Pamiętaj, że nieleczone infekcje, szczególnie te wywołane przez bakterie, mogą prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak zapalenie płuc. Dlatego, w przypadku zaobserwowania kataru i charczenia u Twojego psa, nie zwlekaj z wizytą u lekarza weterynarii. Postawi on diagnozę i zaproponuje odpowiednie leczenie.
Jak przebiega diagnoza u psa z objawami kataru i charczenia?

Rozpoznanie przyczyny kataru i charczenia u psa rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu z jego opiekunem. Weterynarz zbiera informacje na temat czasu trwania i intensywności objawów. Istotne są również wiadomości o potencjalnych źródłach problemu, takich jak kontakty z innymi zwierzętami, występowanie alergii lub zmiany w środowisku, w którym przebywa pies. Nieodzowna jest również historia medyczna zwierzęcia. Następnie lekarz weterynarii przeprowadza dokładne badanie fizykalne. Osłuchuje klatkę piersiową, aby wychwycić ewentualne nieprawidłowe dźwięki w płucach. Dokonuje inspekcji jamy nosowej i gardła w poszukiwaniu obrzęków, zaczerwienień lub ciał obcych. Kontroluje również budowę krtani i nozdrzy, zwracając szczególną uwagę na rasy brachycefaliczne, czyli te z krótkim nosem.
Aby precyzyjnie ustalić przyczynę dolegliwości, weterynarz może zlecić dodatkowe badania diagnostyczne, takie jak:
- badanie krwi: pozwala ocenić ogólny stan zdrowia psa oraz wykryć obecność stanów zapalnych lub infekcji,
- badanie moczu: ułatwia identyfikację chorób nerek i innych zaburzeń metabolicznych,
- zdjęcie RTG klatki piersiowej i głowy: umożliwia wizualizację płuc, serca, tchawicy, jamy nosowej i zatok przynosowych,
- bronchoskopia: polega na wprowadzeniu kamery do oskrzeli w celu bezpośredniej oceny stanu dróg oddechowych i pobrania próbek do analizy,
- rynoskopia: analogiczne badanie, ale wykonywane w jamie nosowej, umożliwiające ocenę błony śluzowej nosa i pobranie wymazów,
- wymaz z nosa: przesyłany do laboratorium w celu identyfikacji obecnych bakterii, wirusów lub grzybów,
- badania alergiczne: pomagają określić, czy przyczyną dolegliwości jest alergia.
Precyzyjna diagnoza, oparta na zebranych informacjach i wynikach badań, jest kluczowa. Pozwala ona na wdrożenie celowanego i skutecznego leczenia, dostosowanego do konkretnej przyczyny problemów zdrowotnych psa.
Jakie lekarstwa mogą być stosowane w przypadku kataru u psa?
Wybór odpowiednich medykamentów dla psa zależy w głównej mierze od przyczyny kataru. W przypadku infekcji bakteryjnej, weterynarz prawdopodobnie przepisze antybiotyki, które skutecznie zwalczą bakterie. Jeśli jednak problemem są alergie, skuteczne mogą okazać się leki przeciwhistaminowe, blokujące histaminę – substancję odpowiedzialną za nieprzyjemne objawy alergiczne. W sytuacjach, gdy pojawia się obrzęk dróg oddechowych, niezbędne mogą być leki przeciwzapalne. Dodatkowo, mukolityki wspomagają rozrzedzenie wydzieliny, co ułatwia psu jej odkrztuszanie. Jeśli przyczyną kataru są problemy anatomiczne, jak na przykład zwężenie nozdrzy, często konieczna jest interwencja chirurgiczna. To szczególnie dotyczy ras brachycefalicznych, czyli psów o krótkich pyskach. Pamiętajmy, że niezależnie od zastosowanego leczenia, kluczowa jest stała obserwacja stanu zdrowia pupila oraz zapewnienie mu komfortowych warunków, takich jak unikanie alergenów i dymu.
Kiedy należy udać się do weterynarza, gdy pies ma katar?
Katar, który nie ustępuje w ciągu kilku dni, powinien skłonić do konsultacji z lekarzem weterynarii. Szczególną uwagę należy zwrócić na obecność ropnej wydzieliny z nosa, ponieważ może ona wskazywać na infekcję bakteryjną, która zazwyczaj wymaga odpowiedniego leczenia. Jeśli zauważysz u swojego psa:
- trudności w oddychaniu,
- duszność,
- wysoką gorączkę,
- apatię,
- zasinienie dziąseł,
- kaszel,
- kichanie,
- odruchy wymiotne,
- podejrzenie obecności ciała obcego w drogach oddechowych psa.
Nie lekceważ tych poważnych objawów. Zasinienie dziąseł to alarmujący znak niedotlenienia, stanowiący nagły przypadek wymagający natychmiastowej interwencji weterynaryjnej. Podejrzenie obecności ciała obcego w drogach oddechowych psa jest wskazaniem do pilnej wizyty u lekarza. Wczesna reakcja i konsultacja z weterynarzem mogą zapobiec poważnym komplikacjom, takim jak zapalenie płuc czy trwałe uszkodzenie dróg oddechowych, a co najważniejsze, znacznie zwiększają szanse na szybki powrót Twojego pupila do pełni sił. Nie zwlekaj więc z umówieniem wizyty.
Jak zapobiegać problemom oddechowym u psów?
Profilaktyka problemów z oddychaniem u psów to podstawa ich zdrowego funkcjonowania. Składa się z kilku istotnych aspektów, które pomogą zadbać o zdrowie twojego pupila:
- pamiętaj o regularnych szczepieniach, które skutecznie chronią Twojego pupila przed infekcjami, takimi jak kaszel kenelowy czy nosówka – choroby te często objawiają się uciążliwym katarem i charczeniem,
- dbaj o higienę – zarówno samego psa, jak i jego najbliższego otoczenia, minimalizuje to ryzyko rozwoju infekcji,
- unikaj kontaktu z chorymi osobnikami, aby zapobiegać rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych,
- szczególnie w okresie zimowym, zadbaj o odpowiednią wilgotność powietrza w pomieszczeniach, w których przebywa Twój pies, ponieważ suche powietrze negatywnie wpływa na jego drogi oddechowe,
- chroń psa przed dymem tytoniowym i innymi drażniącymi substancjami, na przykład silnymi detergentami,
- zapewnij odpowiednio zbilansowaną dietę, uwzględniającą wiek i rasę Twojego psa, wzmocni to jego odporność,
- zapewnij regularną dawkę ruchu, która uchroni go przed otyłością, mogącą nasilać problemy z oddychaniem,
- otocz szczególną troską rasy brachycefaliczne, takie jak buldogi francuskie, które z racji swojej budowy są bardziej podatne na problemy z oddychaniem – u tych psów bardzo ważne jest unikanie przegrzania i stresu, które mogą prowadzić do duszności,
- nie zapominaj o regularnych wizytach kontrolnych u lekarza weterynarii – pozwalają one na wczesne wykrycie i skuteczne leczenie ewentualnych problemów z oddychaniem, a także na ustalenie indywidualnego planu profilaktycznego, dostosowanego do potrzeb Twojego czworonożnego przyjaciela.
Co zrobić, gdy pies ma katar i charczy?
Kiedy twój pies kicha i charczy, najważniejsze jest zapewnienie mu komfortu i troskliwej opieki. Co możesz zrobić, by mu ulżyć? Przede wszystkim:
- stwórz mu spokojne i ciepłe otoczenie, stres oraz chłód mogą nasilać objawy, dlatego upewnij się, że ma posłanie w zacisznym, ogrzewanym miejscu, z dala od przeciągów,
- zadbaj o odpowiednie nawilżenie powietrza w jego otoczeniu, suche powietrze drażni drogi oddechowe, więc rozważ użycie nawilżacza lub po prostu połóż mokry ręcznik na kaloryferze,
- delikatnie oczyść mu nosek z wydzieliny, używając do tego miękkiej, nawilżonej szmatki, unikaj mocnego pocierania, by nie podrażnić delikatnej skóry wokół nosa,
- ogranicz jego aktywność fizyczną i staraj się unikać sytuacji stresowych, spokój jest teraz jego sprzymierzeńcem,
- regularnie monitoruj jego stan zdrowia, obserwuj temperaturę, apetyt i poziom energii, zwróć szczególną uwagę, czy objawy nie nasilają się.
Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż kilka dni lub zaczynają się pogarszać, nie zwlekaj z wizytą u weterynarza. W międzyczasie możesz spróbować domowych sposobów, ale zawsze rób to ostrożnie i z rozwagą.
Możesz wypróbować:
- inhalacje parowe, które pomagają rozrzedzić wydzielinę, możesz zabrać psa do łazienki podczas ciepłego prysznica (uważaj, by para nie była zbyt gorąca, żeby go nie poparzyć!) lub użyć nebulizatora z solą fizjologiczną,
- delikatne oklepywanie klatki piersiowej, które może również pomóc mu odkrztusić wydzielinę, rób to ostrożnie opuszkami palców, przez kilka minut każdego dnia.
Pamiętaj jednak, że te domowe sposoby to tylko doraźna pomoc. Nie zastąpią one profesjonalnej porady i leczenia weterynaryjnego. Zawsze skonsultuj się ze specjalistą, by upewnić się, że twój pupil otrzymuje najlepszą możliwą opiekę.